Kunci Jawaban SMA

45 Soal Essay Bahasa Jawa Kelas 10 Semester 2 Kurikulum Merdeka 2025 Lengkap Kunci Jawaban Ujian

Materi yang disusun sesuai kisi-kisi resmi ini mencakup beragam topik penting seperti aksara Jawa, paribasan, geguritan, cerkak, basa krama, hingga wa

TRIBUNPONTIANAK.CO.ID/DOY MELANO
SOAL KELAS 10 - Foto ilustrasi hasil olahan Tribun Pontianak, Rabu 9 April 2025 tentang 45 Soal Essay dan Kunci Jawaban Bahasa Jawa Kelas 10 Semester 2 Kurikulum Merdeka 2025. Contoh soal: Tulisna aksara Jawa saka ukara: "Budi sinau basa Jawa saben dina!" 

TRIBUNPONTIANAK.CO.ID - Siswa kelas 10 kini bisa lebih siap menghadapi ujian akhir semester dengan hadirnya kumpulan 45 soal essay Bahasa Jawa Semester 2 Kurikulum Merdeka 2025 lengkap dengan kunci jawaban terbaru. 

Materi yang disusun sesuai kisi-kisi resmi ini mencakup beragam topik penting seperti aksara Jawa, paribasan, geguritan, cerkak, basa krama, hingga wawasan budaya Jawa. 

Soal-soal ini sangat cocok untuk latihan harian, tugas sekolah, maupun persiapan penilaian akhir semester. 

Tidak hanya itu, gaya bahasa yang digunakan sederhana dan komunikatif, memudahkan siswa dalam memahami setiap soal dan jawaban. 

Artikel ini juga menjadi referensi terpercaya bagi pendidik dalam menyusun materi pembelajaran berbasis Kurikulum Merdeka. J

angan lewatkan kesempatan emas ini untuk memperdalam pemahaman Bahasa Jawa dengan soal yang berkualitas dan relevan.

[Cek Berita dan informasi kunci jawaban SMA KLIK DISINI]

Jangan lupa bagikan soal ini kepada teman-teman agar mereka juga bisa belajar!

Soal Bahasa Jawa Kelas 10

Bagian 1: Aksara Jawa lan Tembung

1.    Tulisna aksara Jawa saka ukara: "Budi sinau basa Jawa saben dina!"

Jawaban: ꦧꦸꦢꦶ​ ꦱꦶꦤꦻꦸ​ ꦧꦱ​ ꦗꦮ​ ꦱꦧꦺꦤ​ ꦢꦶꦤ                               

2.    Apa tegese tembung "candhakipun" ing basa krama?

Jawaban: Tegese yaiku "lanjute" utawa "sabanjuré".

3.    Terangna bedane antara aksara pasangan lan sandhangan!

Jawaban: Aksara pasangan digunakake kanggo ngilangi swara vokal aksara sadurunge, dene sandhangan minangka aksara tambahan kanggo nunjukake swara vokal tartamtu.

4.    Tembung “pinter” ing basa krama alus yaiku…?

Jawaban: Pintêr → “kiyat” utawa “wicaksana” (gumantung konteks).

5.    Tuladha ukara mawa tembung "ajrih" lan tegese!

Jawaban: “Adhi ajrih mlebu alas awan-awan.” Tegese: Adhine wedi mlebu alas nalika awan.

Bagian 2: Paribasan lan Bebasan

6.    Apa tegesé paribasan “alon-alon waton kelakon”?

Jawaban: Kegiatan sing dilakoni kanthi alon nanging tenanan, bakal ngasilake asil.

7.    Tuladha paribasan sing nuduhake kawicaksanan!

Jawaban: “Jer basuki mawa bea” – tegese: Kabegjan butuh pengorbanan.

8.    Apa bedane paribasan lan bebasan?

Jawaban: Paribasan iku unen-unen sing maknane langsung, dene bebasan biasane ngemu makna sindiran utawa pepindhan.

9.    Tulisna 3 paribasan Jawa lan tegese!

Jawaban:

Ana catur mungkur → ora wani njawab

Golek banyu ing alas → golek barang kang angel ditemokake

Jembar segara → ati sabar lan legawa

10.    Tembung “mata ngadhep banyu” tegese apa?

Jawaban: Wong sing sedhih banget nganti mata netesaké eluh.

Bagian 3: Geguritan lan Sastra Jawa

11.    Apa tegese tembung "pupuh"?

Jawaban: Pupuh yaiku tembang macapat kang nduweni patokan guru lagu lan guru wilangan.

12.    Sebutna 5 pupuh macapat lan watake!

Jawaban:

Maskumambang – susah, sedhih

Mijil – wiwitan

Sinom – enom, semangat

Kinanthi – piwulang

Durma – semangat, nesu

13.    Tulisna geguritan 4 larik nganggo tembung tema “Sekolah”!

Jawaban (contoh):
Sekolah dadi papan sinau,
Marang guru kudu ngajeni,
Kanca kudu dikancani,
Supaya ilmu tumrap atiku.

14.    Apa fungsi geguritan ing budaya Jawa?

Jawaban: Geguritan minangka sarana ekspresi rasa, piwulang moral, lan nglestarekake budaya.

15.    Apa bedane antara tembang dolanan lan tembang macapat?

Jawaban: Tembang dolanan kanggo bocah-bocah tanpa aturan baku guru lagu/wilangan, dene tembang macapat ana paugerane.

Bagian 4: Cerkak lan Carita Pendek

16.    Apa tegese cerkak?

Jawaban: Cerkak yaiku carita cekak utawa cerkakan sing isine ringkes lan ngemot piwulang.

17.    Unsur-unsur cerkak ana apa wae?

Jawaban: Tema, latar, paraga, alur, sudut pandang, lan amanat.

18.    Sebutna tuladhane tokoh protagonis lan antagonis ing cerkak!

Jawaban: Protagonis: Darto sing jujur; Antagonis: Toni sing seneng ngapusi.

19.    Terangna maksude amanat ing cerkak!

Jawaban: Amanat yaiku piwulang utawa pesen moral sing bisa dijupuk saka cerkak.

20.    Gawenen ringkesan cerkak "Adhi Lan Jarané"!

Jawaban: Ceritane babagan bocah jenenge Adhi sing seneng ngewangi wong tuwane ngopeni jaran nganti menang lomba lan ngajari tanggane nyambut gawe.

Bagian 5: Basa Krama

21.    Ukara ngoko “Kowe lunga menyang pasar” diowahi menyang basa krama?

Jawaban: Panjenengan tindak menyang pasar.

22.    Gawenen 3 ukara krama alus kanggo pacelathon karo guru!

Jawaban:

Kula nyuwun pangapunten.

Panjenengan kersa maringi piwulang?

Kula badhe sinau langkung semangat.

23.    Apa bedane krama alus lan krama lugu?

Jawaban: Krama alus luwih sopan lan halus kanggo nyapa wong luwih tua; krama lugu luwih sederhana lan biasa.

24.    Sebutna tembung krama kanggo: mangan, turu, lunga, ngomong, lan weruh!

Jawaban: Dhahar, tilem, tindak, ngendika, mirsani.

25.    Ukara “Aku wis ngerti lelakonmu” → basa krama?

Jawaban: Kula sampun mangertos lelampah panjenengan.

Bagian 6: Kawruh Budaya lan Adat Jawa

26.    Apa teges budaya "nyadran"?

Jawaban: Nyadran yaiku upacara ziarah kubur kanggo ngelingi leluhur.

27.    Apa wae kabudayan Jawa sing isih dilestarekake nganti saiki?

Jawaban: Wayang kulit, batik, tembang macapat, upacara mitoni, wiwitan.

28.    Apa tegese “srawung” lan pentinge ing masyarakat Jawa?

Jawaban: Srawung tegese bergaul; penting amarga mbangun kerukunan.

29.    Gawenen contoh adat istiadat Jawa ing pernikahan!

Jawaban: Siraman, midodareni, panggih, sungkeman.

30.    Terangna makna filosofis tembang “Lir-ilir”!

Jawaban: Lir-ilir ngandhut piwulang supaya tetep semangat ngupayakake kabecikan lan urip bebrayan.

Bagian 7: Ketrampilan Nulis lan Maca

31.    Sebutna langkah-langkah nulis geguritan!

Jawaban: Nemtokake tema, milih tembung endah, ngatur larik lan bait, memper guru lagu/wilangan (yen perlu), editing.

32.    Apa kang disebut “judul cerkak sing apik”?

Jawaban: Judul sing nyekel perhatian, nyambung karo isi, lan maknane jero.

33.    Apa peran ilustrasi ing cerkak?

Jawaban: Kanggo ndhukung cerita, nguatake suasana, lan narik kawigaten.

34.    Sebutna paugeran nulis tembang macapat!

Jawaban: Paugerane yaiku guru lagu (vokal akhir), guru wilangan (cacahing wanda/suku kata saben larik), lan watak pupuh.

35.    Terangna manfaat maca cerkak Jawa!

Jawaban: Nambah wawasan budaya, nglatih pangerten, lan ngembangake karakter.

Bagian 8: Analisis lan Refleksi

36.    Napa penting sinau basa Jawa ing era modern?

Jawaban: Kanggo nglestarekake budaya, nambah rasa nasionalisme, lan ngajeni tradhisi.

37.    Kepiye carane ngenalake geguritan marang generasi enom?

Jawaban: Lewat media sosial, lomba sekolah, aplikasi digital, lan ekstrakurikuler.

38.    Apa akibat yen budaya Jawa ditinggal generasi saiki?

Jawaban: Ilang identitas, krisis karakter, lan budaya asing dominan.

39.    Sebutna carane nguri-uri basa Jawa!

Jawaban: Gunakake basa Jawa saben dina, nonton acara Jawa, maca sastra Jawa, sinau ing sekolah.

40.    Napa cerkak perlu diciptakake nganggo tema kekinian?

Jawaban: Supaya relevan karo kahanan saiki lan luwih disenengi generasi muda.

Bagian 9: Praktik

41.    Gawenen 3 ukara nganggo tembung krama ingkang leres!

Jawaban:

Kula ajeng tindak pasar.

Panjenengan punapa kabaripun?

Kula remen sinau budaya.

42.    Gawenen geguritan 2 bait tema "Wayang"!

Jawaban:
Wayang ngajar kabecikan,
Lakoné jujur lan sabar,
Semar tansah paring pepadang,
Kang lumebu ing panguripan.
Bait 2
Dalang ngendika mawas diri,
Nggambarake urip iki,
Wayang ora mung dolanan,
Nanging piwulang tanpa watese.

43.    Tulisen ringkesan cerkak “Sepeda Rini”!

Jawaban: Cerkak iki nyritakake Rini sing nandang perjuangan nggo tuku sepeda saka tabungan dewe, nganti bisa sukses.

44.    Terangna pesen moral saka paribasan “Aja dumeh”!

Jawaban: Aja sombong yen lagi duwe kekuwatan, kekayaan, utawa jabatan.

45.    Gawenen teks dialog nganggo basa krama antarane siswa lan guru!

Jawaban (contoh):
Siswa: "Sugeng enjang, Bu Guru. Kula nyuwun pangapunten menawi telat."
Guru: "Ora napa-napa, sampeyan langsung mlebu kelas lan sinau."
Siswa: "Inggih Bu, matur nuwun sanget."

(*)

• Baca Berita Terbaru Lainnya di GOOGLE NEWS
• Dapatkan Berita Viral Via Saluran WhatsApp
!!!Membaca Bagi Pikiran Seperti Olahraga Bagi Tubuh!!!

Berita Terkait
Ikuti kami di
AA

Berita Terkini

© 2025 TRIBUNnews.com Network,a subsidiary of KG Media.
All Right Reserved